Antioksidan Nedir? Antioksidan Besinler ve Faydaları

Adını cilt bakımından, vücut sağlığına kadar pek çok alanda duyduğumuz antioksidanların ne olduğunu ve ne işe yaradığını biliyor musunuz? Gün içinde birçok yiyecek sebebiyle tükettiğimiz antioksidanlar, hastalıklarla savaşmadan, sağlıklı ve canlı bir cilde kadar birçok fayda sağlar.  Aslında vücut tarafından doğal olarak da üretilen antioksidan dengesini korumak daha sağlıklı hissetmeniz için oldukça önemli. Bu yüzden uzmanlar antioksidan bakımından zengin besinleri beslenme rutinimize dahil etmemiz gerektiğinden yana. Özellikle cilt, yaş almayla beraber değişim gösterebilir. Renk değişiklikleri, ince çizgilerin görünümü, sarkmalar, kırışıklık görünümleri yaşla beraber hızlanarak ortaya çıkabilir. Bu gibi yaşlanma etkilerini yavaşlatan en önemli kaynaklardan biri antioksidanlar olarak kabul edilir. Gelin antioksidanların ne olduğuna ne işe yaradığına ve hangi besinlerde bol miktarda bulunduğuna bakalım.

Antioksidan nedir ve ne işe yarar?

Antioksidanlar, vücudunuzdaki serbest radikallerle savaşan moleküllerdir. Serbest radikallerin ne olduğuna gelecek olursak; eğer serbest radikal seviyesi çok fazla yükselirse, vücuda, cildinize hatta saçlarınıza bile zarar verebilir. Vücudun serbest radikalleri kontrol altında tutmak için kendi antioksidan savunmaları vardır. Ayrıca dışardan besinler ve takviyeler ile de antioksidan desteği sağlanabilir.

Ayrıca yaşam tarzınız ve çeşitli faktörler serbest radikallerin artışında rol oynayabilir.

• Hava kirliliği
• Tütün ve alkol kullanımı
• Toksinler
• Yüksek kan şekeri seviyeleri
• Doymamış yağ asitlerinin yüksek alımı
• Aşırı güneşlenme
• Fungal veya viral enfeksiyonlar
• Vücutta çok fazla veya çok az oksijen olması
• Doku hasarına neden olan yoğun ve uzun süreli egzersiz
• Antioksidan azlığı
• Stres

Gibi nedenlerden ötürü serbest radikaller artış gösterebilir.

Antioksidanın faydaları nelerdir?

Tüm canlıların sağlıklı bir yaşam sürmesi için antioksidanlar oldukça önemlidir. Antioksidan eksikliğinde vücut zayıf düşer, beraberinde birçok hastalık meydana gelebilir. Burada önemli bir diğer noktadan da bahsetmeden geçmeyelim. Evet, serbest radikaller cilde ve vücuda birçok zarar verse de sağlık için gerekli önemli işlevlere de hizmet ederler. Yani hastalandığınızda, bağışıklık hücreleri hastalıkla ve enfeksiyonla savaşmak için serbest radikalleri kullanabilir. (*)  Genel sağlık için dikkat edilmesi gereken en önemli şey serbest radikaller ve antioksidanlar arasındaki dengeyi sağlamaktan geçer.

Tabii tüm bunların yanında, antioksidanlar, cildinizin daha canlı ve parlak görünmesine de yardımcı olarak, olası cilt problemlerini de azaltabilir. Sağlıklı ve dengeli bir vücut saçlarınızın da parlamasına, canlanmasına ve çeşitli saç problemlerinin de önlenmesine destek olabilir.

Antioksidan görevi görebilecek yüzlerce ve muhtemelen binlerce madde olduğu düşünülmektedir. Her birinin kendi rolü vardır ve vücudun etkili bir şekilde çalışmasına yardımcı olmak için başkalarıyla etkileşime girebilir. Çeşitli vitamin ve mineraller antioksidan seviyesini dengelemeye yardımcı olur. Bunların ne olduğuna bakarsak;

• A vitamini
• C vitamini
• E vitamini
• Beta karoten
• Likopen
• Lutein
• Selenyum
• Flavonoidler

Antioksidan içeren besinler nelerdir?

Bitkiler ve hayvanlar ve diğer tüm yaşam biçimleri, serbest radikallere ve oksidatif hasara karşı kendi savunmalarına sahiptir. Bu nedenle, antioksidanlar, bitkisel ve hayvansal kaynaklı tüm gıdalarda bulunur. Uzmanlar ve araştırmalar düzenli, yüksek doz antioksidan takviyeleri almanın da zararlı olabileceğini düşünmektedir. Mümkünse, günlük antioksidan dozunuzu meyve ve sebze gibi doğal gıdalardan almanız tavsiye edilir. Tek tek hangi vitaminleri hangi gıdalardan karşılayabileceğinizden bahsedersek;

A Vitamini: Süt ürünleri, yumurta, karaciğer, balkabağı, biber, lahana, maydanoz, tatlı patates, portakal, havuç, ıspanak, pazı, bürüksel lahanası

C Vitamini: Çoğu meyve ve sebze, limon, çilek, portakal, roka, maydanoz, marul gibi yeşillikler, kuşburnu, kivi, ananas

E Vitamini: Fındık, badem, kabak çekirdeği, ceviz gibi kuruyemişler, ton balığı, somon, sardalye gibi balıklar, ayçiçeği ve diğer bitkisel yağlar, Ispanak, tere, lahana, brokoli, balkabağı, kereviz gibi sebzeler

Beta-karoten: Havuç, bezelye, ıspanak, kabak, brokoli, dolmalık biber gibi sebzeler, portakal, kayısı, papaya, mango, şeftali ve kavun gibi meyveler, domates, kapuz, kırmızı biber gibi kırmızı renkli gıdalar

Likopen: Domates, karpuz, nar, çilek, greyfurt, hurma gibi pembe ve kırmızı besinler

Lutein: Yeşil yapraklı sebzeler, mısır, papaya ve portakal ve havuç

Selenyum: Pirinç, mısır, buğday ve diğer kepekli tahılların yanı sıra fındık, yumurta, peynir ve baklagiller, balık, hindi eti, sığır eti gibi besinler

Ayrıca antioksidan bakımından yüksek patlıcan, barbunya, yeşil ve siyah çaylar, kırmızı üzüm, bitter çikolata ve nar gibi gıdaları da beslenme rutininize ekleyebilirsiniz. Canlı renklerdeki yiyeceklerin antioksidan bakımından zengin besinler olduğunu söyleyebiliriz.

Dengeli beslenme için temel besin gruplarını gün içinde mutlaka tüketmeniz önerilir. Yani; sebze ve baklagiller, tam tahıllı gıdalar, protein içeren besinler ve kümes hayvanları, süt ve süt ürünleri, meyveler… Beslenme rutininizi bu temel gıdalardan oluşturmanız sağlığınız için oldukça önemli. Gün içinde meyve tüketmek de bağışıklığınızı arttırmaya yardımcı olur. Ara öğün olarak kuruyemişleri de diyetinize eklemeyi ihmal etmeyin.

Ayrıca belirli yiyecekleri pişirerek tüketmek, içeriğindeki antioksidan seviyesinin azalmasına ya da artmasına neden olabilir. Örneğin; domatese kırmızı renk veren likopen, pişirildiğinde etkisini arttırabilir. Aynı zamanda kabak, karnabahar gibi gıdalar da fazla pişirildiğinde antioksidan seviyelerini azaltabilir.

Bu besinleri kullanarak yapabileceğiniz farklı tarifler arıyorsanız yemektekeyifvar.com’a da göz atmayı unutmayın. Ayrıca Cilt Tipinize Uygun Antioksidan Nasıl Seçilir? Yazımız da ilginizi çekebilir.

Önemli not: Antioksidan alımızı arttırmadan önce doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin. Özellikle kullanılan takviyeler her ne kadar bitki bazlı da olsa, bazı ilaçlarla ya da hastalıklarla etkileşime geçip geçmediğinden emin olmanızda fayda var. Bazı testler sonucu doktorunuz vücudunuzda az bulunan vitaminleri görerek, kullanmanız gereken takviyeler ya da tüketimini arttırmanız gereken besinler için daha kişisel bir sonuç da çıkarabilir.